Tuổi tám mươi “giữ lửa” Điện Biên

Cùng làng chung một hào chiến đấu CCB Điện Biên ở Quảng Trạch hiện không còn nhiều. ở xã Quảng Thọ có hai đội viên Điện Biên chưa chết , đó là ông Nguyễn Văn Tuyên và ông Trần nhân cách. Hai người thời đó ở cùng Tiểu đoàn 80 , Trung đoàn 36 ( Sư đoàn 308 ). ông Nguyễn Văn Tuyên tòng quân vào vệ quốc đoàn lúc tròn 17 tuổi. Trong Chiến dịch cửa khẩu , ông Tuyên chống chỏi can đảm ở Cao Bằng , được chức vụ kết nạp Đảng ngay sau trận đánh chiến thắng , khi mới bước sang tuổi 20. Tại chiến trường Thượng Lào , là đội viên của Đại đội 64 , ông cùng chức vụ vượt suối , băng rừng , phong bế và xoá sổ quân Pháp ở Sầm Nưa , Bản Na , Pắc Xường , Thượng Lào... tạo thế để quân ta tấn công gây nên chiến thắng Điện Biên. Ông Tuyên kể chuyện Điện Biên với các em học trò. Mặc dù năm nay đã 82 tuổi nhưng ông Tuyên vẫn còn nhớ như in trận đánh của hơn 60 năm về trước. Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ , đại đoàn của ông do đồng chí Vương Thừa Vũ chỉ huy , có nhiệm vụ đánh chiếm đồi độc lập và phong bế Bản Kéo. Đồn bót địch ở đồi độc lập vững chắc và có nhiều lớp hàng rào gài mìn chờ nổ. Sau một thời kì làm thuê tác để sẵn , đúng giờ tổng tấn công , các loại sơn pháo và súng cối giội lửa lên đầu giặc , ông Tuyên ôm quả bộc phá đánh hàng rào để bộ binh xông lên. Mặc dù súng pháo địch văng vào như mưa nhưng hỏa lực của ta đã đánh sập lô cốt , bộ đội xông lên chiếm đồn. Cuộc chống chỏi thực sự khốc liệt khi quân Pháp tổ chức lực lượng hòng tái chiếm đồi độc lập. Ta và địch giằng co từng mét hào giao thông , có lúc giáp lá cà , nhưng địch vẫn không chiếm được đồn. Sau thời gian ấy , chức vụ tiếp chuyện phong bế Thao túng Bản Kéo , cắt đứt nguồn nước làm cho địch lảo đảo. Đến chiều 7-5-1954 , cả đại đoàn tấn công vào Mường Thanh , phóng thích không có một sự hạn chế hay một trường hợp ngoại lệ nào cả Điện Biên Phủ. Đôi bạn cùng quê Quảng Thọ , Tuyên và Cách , gặp nhau trên đồi A1 , tuy cùng bị thương nhưng vui mừng khôn xiết. Những người “giữ lửa” Những năm gần đây , cứ mỗi dịp đài kỷ niệm năm chẵn của chiến thắng Điện Biên Phủ , nhận lời mời của Huyện ủy Quảng Trạch và nhiều học đường , các CCB thường kể chuyện Điện Biên cho học trò nghe. ông Nguyễn Văn Tuyên thường mời ông Đỗ Như Quán , CCB ở xã Cảnh Dương cùng tham gia làm “tuyên truyền viên” , giúp thế hệ trẻ hiểu thêm về cuộc kháng chiến chống thực thương pháp của quân và dân ta. Ông Đỗ Như Quán khi mới 13 tuổi đã vào làm việc ở Xưởng quân giới Quảng Bình. Năm 1949 , ông được đi học Trường Thiếu sinh quân ở Thanh Hóa và tòng quân vào Trung đoàn 44. Trong Chiến dịch Tây Bắc và Thượng Lào , ông Quán thuộc Tiểu đoàn 439 , Trung đoàn 98 , Sư đoàn 316. Trở về từ sau cuộc chiến , dù bị nhiều vết thương , mắt mù nhưng trí tưởng của ông vẫn còn rất minh mẫn. ông nhớ như in các ngày tháng , biến diễn trận đánh và những dấu mốc quan yếu trong đời cầm súng của mình. Trận Điện Biên Phủ , Trung đoàn 98 của ông ở hướng Đông , có nhiệm vụ xoá sổ quân địch ở đồi C1 , C2 và A1. Sau nhiều lần tham gia chống chỏi , ông bị thương vào chân , vào sườn , vào đầu và cả ở mắt nhưng kiên quyết không rời mặt trận. Chiều 7-5-1954 , ông cùng đại đoàn tiến tới trận đánh sau chót , phóng thích Điện Biên với đôi chân khập khiễng , đầu quấn băng trắng nhưng tràn đầy niềm vui. Hiện nay , mặc dù đôi mắt không còn nhìn thấy gì nhưng bầu nhiệt huyết trong ông luôn nóng hổi. Khi nhận được giấy mời của Huyện ủy , ông tỏ ra quan tâm và tích cực muốn được làm ngay nhờ người chở đến gặp ông Tuyên hợp nhất các nội dung tuyên truyền. Có lúc hai ông đi trò chuyện ở một nơi chốn , nhưng cũng có khi mỗi người một hướng để "đảm bảo kế hoạch”. ông Quán có trí tưởng rất tốt nên lúc nào cũng kể chuyện từng đoạn một và say sưa. Riêng ông Tuyên vốn tính cẩn trọng nên soạn hẳn bài giảng. Lúc kể chuyện những trận đánh , các ông lồng vào nhiều chi tiết hóm hỉnh , như việc thu hồi đất đai chiến lợi phẩm do địch thả dù; chuyện lính Pháp bị bao vây quá khát nước nên bắn lẫn nhau... Cũng có lúc các ông sang sảng đọc bài thơ “Hoan hô đội viên Điện Biên” , nên bài kể chuyện luôn hấp dẫn các em học trò. Do có nhiều năm liền thực hành tốt công tác tuyên truyền về đầu đề chiến thắng Điện Biên Phủ nên ông Tuyên và ông Quán được Huyện ủy , UBND huyện Quảng Trạch khen ngợi và trao cờ lưu niệm. Không những tuyên truyền , giáo dục cho các thế hệ nhận thức vào những vấn đề thuộc bản chất và có ý nghĩa nhất về tác phong của chiến thắng Điện Biên Phủ , các CCB Điện Biên còn là tấm ngh 3 để con cháu noi theo. CCB Nguyễn Văn Tuyên là người phát huy tốt truyền thống bộ đội Cụ Hồ. Sau một thời kì dài phục vụ người ốm trong quân đội , ông về nghỉ hưu năm 1980 với quân hàm trung tá. Gia đình có 3 người con trai thì ông bà cho hai người kế nghiệp cha thượng trình đi bộ đội. Một người tham gia bộ đội Biên phòng ở cửa khẩu , một người là lính hải quân ở đảo xa. Với niềm kiêu hãnh vì có bố là đội viên Điện Biên , hai người con của ông luôn gắng gổ bền bỉ thực hiện nhằm đạt tới mục đích cao đẹp đã đề ra để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Riêng Đại úy Nguyễn Quang Tuyến , người con trai cả sau một thời kì bền bỉ thực hiện nhằm đạt tới mục đích cao đẹp đã đề ra , được bổ nhậm làm Chính trị viên Đồn 593 ( Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Quảng Bình ). Anh đã lăn lộn nhiều năm trên biên cương , đồng cam cộng khổ với bà con dân tộc thiểu số Ma Coong. Rất đáng tiếc , năm 1990 anh đã bị giết trong khi làm nhiệm vụ ở cửa khẩu Việt - Lào. Và thế là trong bài kể chuyện của ông Nguyễn Văn Tuyên với thế hệ trẻ bữa nay , có thêm một tấm ngh 3 về người đội viên biên phòng đã bị giết vì sự bằng an nơi biên giới... Bài và ảnh: Xuân Vui . Ông Tuyên kể chuyện Điện Biên với các em học trò.